انواع ظروف بسته بندی مواد غذایی به شرح زیر است:
مواد مصرفی مواد فلزی
احتیاج به داشتن یک بسته بندی مقاوم تر باعث شد تا ظروف فلزی به وجود آیند. در سال ۱۸۰ میلادی شخصی به نام نیکلا اپرت به طور تجربی توانست با کمک فناوری ساخت قوطی کمکی به نگهداری در انواع ظروف بسته بندی مواد غذایی کند. در همان زمان و در قرن بیستم این بسته بندی به شکل بهداشتی و با کمک تجهیزات به روز و مدرن تولید و رواج یافت. اما در کشور ما آغاز ساخت قوطی فلزی از سال ۱۳۰۷ شمسی توسط درخشان برای بسته بندی نخود سبز و… انجام شد.
مواد شیشه ای
یکی از قدیمی ترین مواد در بسته بندی، ظروف شیشه ای بوده که دارای قدمتی بیش از هفت هزار سال قبل از میلاد است و یکی از صنایع مهم به حساب می آید. قبل از اواخر قرن نوزدهم ترشی، آب معدنی، مربا و محصولات دیگر که به صورت آزاد فروخته می شدند در ظرف های شیشه ای که بسیار روشی قدیمی بود تولید و بسته بندی می شدند. اما در با گذشت قرن های متمادی تولید ظروف شیشه ای با کیفیت بهتر و بالاتری انجام می شود.
مواد سلولزی
این مواد را می توان به کاغذ، چوب، مقوا و… که از بین آنها مقوا و کاغذ در بسته بندی دارای کاربرد بیشتری هستند. تاریخچه ی بسته بندی با مقوا و کاغذ به زمان ساخت کاغذ یعنی در حدود سه هزار سال قبل از میلاد و موقعی که مصریان از پاپیروس برای نوشتن کمک گرفتن، برمی گردد. در سال ۱۳۲۸ در کهریزک اولین کارخانه کاغذ سازی در کشور احداث شد که از کاغذ های باطله برای تولید مقوا و کاغذ استفاده می کرد.
مواد پتروشیمی
توسعه ی صنعت پلاستیک در سال ۱۸۶۳ اتفاق افتاد. زمانی که یک جراح آفریقایی توانست با کمک مواد اولیه ی کائوچو دسته ی مناسبی برای چاقو درست کند و بعد از آن یک شرکت به نام Gutta Percha به وجود آمد که توپ بیلیارد و جوهردان را تهیه می کرد. در دسامبر سال ۱۹۳۵ شیمیدان های انگلستان وقتی تحت فشار زیاد از خود واکنش هایی نشان دادن ، توانستند با تغییر دادن مقدار، ماده ی جدیدی به اسم اتیلن دست یابند که دارای ویژگی عایق حرارتی مناسبی بود.
پلی اتیلن
پلی اتیلن در دو دسته تقسیم می شود:
الف) LDPE (پلی اتیلن با دانسیته ی کم)
ب) HDPE (پلی اتیلن با دانسیته ی زیاد)
این دو پلیمر از لحاظ فرمول شیمیایی با هم یکسان ولی از نظرخصوصیات و ویژگی های کاربردی کاملا از هم فرق دارند.
LDPE : به شکل فیلم های انعطاف پذیر و نازک در تماس مستقیم با محصول کاربرد دارد. برای مثال در شیر و آبمیوه های استیریل ، برای بسته بندی شیر پاستوریزه و ماست.
HDPE : یک نوع پلیمر سخت که دارای استحکام بوده و ویژگی آن جلوگیری از نور و عدم شفافیت در انواع بطری شیر می باشد.
پلی پروپلین
Plan p.p : نوعی پلی پروپلین ساده که مناسب در تولید انواع درب پلاستیکی و بطری ها است.
Borieht p.p : پلی پروپلین خطی نام دارد، این ماده در زمان تولید تحت نیروی کششی در دو جهت عمود قرار می گیرد و در نتیجه فیلمی نازک و شفاف با ویژگی های خاص که نقش ممانعت کننده دارد تولید می شود. از این ماده برای بسته بندی انواع ماکارونی، چیپس،، بادام زمینی پفک و در کل محصولات Snack foods استفاده می شود.
Pearlized Boright : این فیلم نازک، به رنگ سفید صذفی و انعطاف پذیر بوده و جایگزین خوبی برای کاغذ در بسته بندی پودر سوپ و ویفرها به حساب می آید. این ماده را می توان تا حدی پوشاننده لکه ی چربی ها دانست به خاطر همین دارای کاربرد زیادی در بسته بندی این مدل محصولات است.
پلی استر
در بسته بندی روغن مایع و نوشابه به صورت بطری دارای کاربرد است. از این ماده ی پلیمری به صورت فیلم های مستحکم و نازک در بسته بندی آبمیوه های شرکت هایی مانند ساندیس و گلدیس استفاده می شود.
پلی استایرن (Poly styrene)
به صورت شکننده و شفاف بوده و برای تولید انواع ظروف یکبار مصرف با سینی دارای کاربرد است. نوع مخصوصی از آن که در تولید پلاستیکی به اسم HIPS استفاده می شود که دارای خاصیت ضربه پذیر و مقاوم بوده و برای تولید مربای یک نفره و ظروف ماست استفاده می شود.
نایلون (پلی آمید)
در فرآورده های گوشتی مثل سوسیس و کالباس دارای کاربرد زیادی بوده و همراه با پلی اتیلن در بسته بندی های تحت خلاء برای گوشت تازه و حتی پنیر استفاده ی بسیاری دارند.
وینیل کلراید (PVD )
این ماده پلیمری از لحاظ ویژگی دارای خاصیت ممانعت کنندگی در برابر رطوبت و نفوذ گازها بهترین نوع ماده ی پلیمری است. همین طور انعطاف پذیری آن بسیار خوب و برای بسته بندی فرآورده های گوشتی که تحت خلاء فیلم پلیمری کاملا به سطح محصول چسبده ایده آل است. پلیمرها موادی خنثی بوده که در روی مواد غذایی هیچ اثری ندارند ولی در زمان شکل دهی باید با مواد شیمیایی دیگری( افزودنی ها) ترکیب شوند.
گروه آموزشی چاپ و بسته بندی لفاف مهر آموز
www.chapamoz.ir