امروز به بررسی صنایع سلولزی در سال ۱۴۰۲ پرداخته ایم ، با ما همراه باشید…
با شروع سال ۱۴۰۲، کاغذهای وارداتی به کشور افزایش قیمت زیادی داشتند و همین امر باعث شد قیمت کاغذهای ایرانی نیز تحت تاثیر قرار بگیرند. مساله تولید کاغذهای داخلی در صنایع سلولزی ایران، به واسطه همکاری چند شرکت تولید کننده کاغذ تحریر رو به رونق است. این مسئله به این معناست که تولید کاغذ دارای نکاتی است که باید به آن رسیدگی شود.
با نزدیک شدن به پایان سال، فعالیت‌های ناشران در زمینه چاپ کتاب‌هایی که باید به نمایشگاه بین‌المللی کتاب منتقل شوند، بیشتر می‌شود. این حجم افزایشی از کار و تولید در صنعت کتاب، یکی از عواملی است که باعث گرانی کوتاه‌مدت و همچنین حباب‌زنی در بازار کاغذ می‌شود.
آیا کاغذ ایرانی اقتصادی‌تر است؟
قیمت هر ورق کاغذ خام چینی برای چاپ کتاب در قطع رقعی تقریباً ۱۰۰ تومان و برای قطع وزیری حدود ۱۲۰ تومان برای ناشر است. اما با کاهش تا حدود ۳۰ تا ۴۰ درصدی در قیمت کاغذ ایرانی، هزینه هر ورق کاغذ خام برای چاپ در قطع رقعی و وزیری به ترتیب به ۶۰ و ۸۵ تومان می‌رسد.
هزینه چاپ هر صفحه چقدر است؟
در زمینه هزینه چاپ هر صفحه، بازه قیمتی میان ۴۵۰ تا ۶۰۰ تومان قرار دارد. در سال گذشته این هزینه بصورت متوسط، حدود ۲۸۰ تومان بود. اما واردات کاغذ در سال جاری به طور میانگین حدود ۲۵۰ درصد افزایش قیمت را نسبت به سال گذشته تجربه کرده است. این افزایش قیمت کاغذ همراه با افزایش هزینه‌های دیگر چاپ، مانند هزینه زینک که از ۵۵ هزار تومان به ۷۹ هزار تومان رشد ۲۰ درصدی را تجربه کرده است.
عامل اصلی تاثیر گرانی کتاب چی بود؟
در حال حاضر، عامل اصلی تاثیر گرانی کتاب، کاغذ می‌باشد. این امر به دلیل عدم تطابق تولید داخلی کاغذ با نیازهای صنعت نشر ایجاد می‌شود. در کشور ما، مصرف سالانه کاغذ تحریر در حوزه نشر بین ۴۰ تا ۶۰ هزار تن واقع می‌شود. اما تولید داخلی کاغذ هنوز قادر به تأمین این میزان نیاز نشر نمی‌باشد.
آیا در زمینه کاغذ نشر خودکفا هستیم یا خیر؟
در واقع، می‌توان به عنوان یک واقعیت اظهار کرد که در حال حاضر در زمینه کاغذ نشر خودکفا هستیم. مصرف ما در حدود ۶۰ هزار تن است، در حالی که کارخانه مازندران تقریباً ۴۲ هزار تن کاغذ تحریر تولید می‌کند. افزون بر این، اگر کارخانه پارس توانایی تولید ۲۰ هزار تن کاغذ تحریر را داشته باشد و به بازار عرضه کند، به راحتی خودکفا خواهیم بود. مهمترین نکته این است که کیفیت کاغذ تولیدی توسط کارخانه پارس بهتر از کیفیت کاغذ مازندران است، حتی کیفیت کاغذ مازندران نیز کمی کدرتر است. این ممکن است به دلیل محدودیت‌هایی مانند کمبود گاز در ماه‌های گذشته کاهش یابد. تأمین ۲۰ هزار تن کاغذ تحریر پارس بستگی به شرایط آینده دارد که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد.
چه شرایطی برای تولید ۲۰ هزار تن کاغذ لازم است؟
مسئول امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در رابطه با تأمین کاغذ تحریر از طریق شرکت کاغذ پارس اعلام می‌کند: گروه کاغذ پارس آمادگی دارد که در سال آینده حدود ۲۰ هزار تن کاغذ تحریر را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عرضه کند. اقدامات لازم برای فراهم کردن زیرساخت‌های اجرایی این مقدمات در حال انجام است تا توانایی انعقاد قرارداد با گروه کاغذ پارس به منظور تأمین کاغذ برای ناشران در سال آینده فراهم گردد.
سه شرط کارخانه کاغذ پارس
اما شرط اجرایی تولید ۲۰ هزار تُن توسط ابوالفضل روغنی گلپایگانی، مدیرعامل صنایع کاغذ پارس، به این شکل توضیح داده می‌شود: کارگروه تامین کاغذ به رهبری معاون اول رئیس جمهور بدون هماهنگ شدن با شرکت کاغذ پارس و در سال قبل، اعلام کرد که این شرکت موظف به تولید ۲۰ هزار تن کاغذ می باشد. پس از آن، جلسات مختلفی برگزار شد و ما اعلام کردیم که می‌توانیم این کار را انجام دهیم، اما با شرایط اولیه‌ای.
درباره پیش‌شرط‌های این طرح، روغنی در مصاحبه‌ای اظهار داشت: ماشین‌آلات کارخانه کاغذ پارس به حالت استفاده طولانی رسیده و اگر منابعی به ما تخصیص داده شود، می‌توانیم در مدت زمان کوتاهی (حدود ۶ ماه) بازسازی و بهسازی کارخانه را انجام دهیم.
وی افزود: پیش شرط دوم مربوط به تامین منابع مواد اولیه است. مواد اولیه تولید کاغذ تحریر وارداتی هستند و با توجه به نوسانات نرخ ارز، نیاز به پیش‌پرداخت برای خرید مواد اولیه داریم.
روغنی ادامه داد: پیش‌شرط سوم، عدم تعیین قیمت توسط دولت و استفاده از قیمت رقابتی برای کاغذ تولیدی می‌باشد؛ این امر به منظور جلوگیری از زیان‌دهی و تضییع مزیت رقابتی کاغذسازی‌های داخلی در صورت تعیین قیمت توسط دولت انجام شده است.
شناخت بیشتر شرکت کاغذ پارس
در سال ۱۳۴۴ هجری شمسی، شرکت کاغذ پارس بعنوان اولین تولید کننده کاغذ و محصولات چاپ و تحریر، آغاز به کار کرد و روزانه ۱۰۰ تن در روز و با استفاده از تفاله های نیشکر هفت تپه، این محصولات را روانه بازار می کرد. پس از آن، مجمع کاغذ پارس در سال ۴۶ شمسی و در شمال استان خوزستان تاسیس شد و با استفاده از باگاس هایی که از کارخانه نیشکر استخراج می شوند، محصولات چاپی و کاغذی را تولید می کنند. برای شروع فعالیت، این کارخانه سال ۴۹ شمسی، ۳۵۰۰۰ تن محصولات کاغذی را در سال به بازار وارد کرد.
کاغذ پارس ابتدا تنها تأمین‌کننده کاغذ چاپ و تحریر داخلی بود. اما به دلیل تاثیرات جنگ تحمیلی و عدم نوسازی در دوره دولتی، ظرفیت تولید آن به مرور به کمتر از ۲۰ درصد از ظرفیت اسمی کاهش یافت. این کارخانه در حال حاضر به تولید محصولات سبز (خمیر ویرجین، کاغذ چاپ و تحریر، مقوای بهداشتی) با هدف استفاده در صنایع مختلف از جمله سلولزی، بهداشتی، غذایی و بسته‌بندی می‌پردازد، به طوری که این تولیدات بدون نیاز به بریدن حتی یک درخت انجام می‌شود.
کاغذ خارجی به قیمت یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و کاغذ ایرانی با قیمت ۷۵۰ هزار تومان
در حاشیه نمایشگاه کتاب دین در استان قم، علی رمضانی، مدیر خانه کتاب و ادبیات ایران، درباره تلاش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تأمین کاغذ ایرانی توضیحاتی ارائه داد. وی اعلام کرد: تأمین کاغذ ایرانی براساس نیازها انجام شده است و به میزان درخواست ناشران، به سرعت تحویل داده می‌شود. همچنین، قیمت کاغذ ایرانی ارزان‌تر از کاغذ خارجی است و همچنان کیفیت آن در حال تقویت می‌باشد.